Ağız kokusu diğer adıyla ‘Halitozis’ olarak adlandırdığımız bu durum hem kişiyi hem de çevresindeki bireyleri kötü etkileyebilir. Ağız kokusunun en yaygın nedenleri yetersiz ağız hijyeni, dişeti hastalıkları, sindirim sistemi rahatsızlıkları , yoğun sigara ve alkol tüketimi olarak karşımıza çıkmaktadır.

Düzenli ağız hijyeni ve diş hekimi kontrolleri ile diş ve dişeti temizliği sağlanarak bu durum kolaylıkla tedavi edilebilir. Sancaktepe Boğaziçi Ağız Ve Diş Sağlığı Polikliniği olarak siz değerli hastalarımızın doğru tedavi yöntemleriyle her zaman yanınızdayız.

Ağız Kokusu (Halitozis) Nedir?

Halitozis (ağız kokusu) ağızdan veya burundan gelen, hem kişiyi hem de çevresindekileri rahatsız eden nefesteki kötü koku olarak tanımlanabilir. Bu durum bireyin hem sosyal hem de psikolojik olarak kendini kötü hissetmesine sebep olabilir. Ağız kokusu ağıziçi problemlerden kaynaklı olabileceği gibi sistematik bir rahatsızlık sonucu da görülebilir. Ağız içi faktörler genellikle yetersiz ağız hijyeni, dişeti hastalıkları, çürükler olarak sayılabilir. Sistemik rahatsızlıkların başında ise sindirim sistemi hastalıkları ön plana çıkmaktadır.

Ağız kokusu bazı durumlarda geçici olabilirken bazı durumlarda ise kalıcı olarak karşımıza çıkmaktadır. Sorunun kaynağına bağlı olarak, doğru teşhis ve tedavi yöntemleriyle bu durum kontrol altına alınabilir ve kalıcı bir çözüm sağlanabilir.

Ağız Kokusu Neden Olur?

Ağız kokusunun birçok nedeni olabilir ve bu nedenlrei ağız içi ve ağız dışı kaynaklı olmak üzere temelde ikiye ayırabiliriz.

Ağız İçi Kaynaklı Nedenler

• Diş Çürükleri: Çürükler de biriken besin artıkları ve bakteriler kötü kokuya sebep olabilir.
• Dişeti Hastalıkları: Dişeti hastalıkları ve iltihabi durumlar kötü kokunun en yaygın sebeplerinden biridir.
• Ağız Kuruluğu: Tükürük sıvısının azalmasına bağlı olarak bakteri sayısı artar ve ağıziçi hijyen azalarak ağız kokusuna neden olur.
• Protez Bakımı: Hastaların kullandığı hareketli veya sabit protezlerin ağız içerisindeki dokulara olan uyumunu yitirdiği zaman değiştirilmesi gerekir. Uyumunu yitirmiş protezlerin temizlenmesi zorlaşır ve protez altında gıda birikimine sebep olur.
• Ağız İçi Enfeksiyonlar: Apse gibi enfeksiyonların ağız içine drene olması kötü kokuya yol açabilir.
• Dil Üzerindeki Bakteri Birikimi: Dil yüzeyindeki bakteriler kötü koku oluşturabilir.

Ağız Dışı Kaynaklı Nedenler

• Sistemik Rahatsızlıklar: Genellikle reflü ya da gastrit gibi mide rahatsızlıkları ya da diyabet gibi kan şekerinin kontrolsüz olduğu durumlarda ağız içinde koku oluşabilir.
• Sinüzit: Sinüslerde biriken iltihaplı akıntılar nefes kokusuna neden olabilir.
• Sigara ve Alkol Kullanımı: Bu alışkanlıklar diş ve dişetine zarar verdiği gibi aynı zamanda ağız kokusunu da artırabilir.
• Hormonel Değişiklikler: Özellikle kadın bireylerde hamilelik döneminde ya da menstrual döngü dönemlerinde hormonal değişikliklere bağlı olarak ağız kokusu görülebilir.
• Psikolojik Faktörler: Stres ve anksiyete ağız kuruluğuna neden olarak dolaylı yoldan kötü koku yapabilir. Aynı zamanda stres, anksiyete bozukluğu gibi durumlarda ağız bakımı da oldukça azalır ve bu durum ağız içi problemlerin artmasına neden olur.
• İlaç Kullanımı: Bazı ilaçlar ağız kuruluğu yaparak ağız kokusunu tetikleyebilir.

Ağız Kokusu Nasıl Giderilir?

• Dişlerinizi Düzenli Fırçalayın: Günde en az 2 kez, özellikle yemeklerden sonra ve yatmadan önce dişlerinizi fırçalayarak bakteri birikimini önleyebilirsiniz.
• Diş İpi Kullanımı: Dişlerinizi her ne kadar günde 2 defa fırçalasak da diş fırçasının ulaşamayacağı ya da dişlerin ara yüzünde göremediğimiz bakteri plaklarını diş ipi yardımıyla temizleyerek ağız içi hijyeninizi çok daha iyi sağlayabilirsiniz.
• Dil Temizliği: Dil yüzeyindeki girinti ve çıktınlar ya da dil yüzeyindeki yarıklar bakteri birikimine neden olabilir. Dişlerinizi fırçaladıktan sonra dil yüzeyini de diş fırçası veya dil kazıyıcılar ile güzelce temizlemelisiniz.
• Diş Taşı Temizliği: Altı ayda bir diş hekiminize giderek diş taşı temizliği yaptırın. Diştaşı temizliği sayesinde dişlerinizin arka yüzeylerinde ve ara yüzlerinde bulunan tartarlar ve plaklar temizlenir böylece dişleriniz ve dişetleriniz çok daha sağlıklı olur.
• Diş Çürüklerinin Tedavisi: Çürükler, gıda ve plak birikimine yatkın alanlar oluşturdukları için ağız kokusunun ana nedenlerinden biri olabilir, bu nedenle erken müdahale önemlidir.
• Su Tüketimini Artırın: Yeterli miktarda su içmek, ağız kuruluğunu önler ve tükürük salgısını artırır.
• Diş Eti Hastalıklarının Tedavisi: Diş eti iltihapları ve enfeksiyonları tedavi edilmediği takdirde ağız içinde dişeti kanamalarına ve kötü kokuya sebep olurlar.
• Kötü Kokuya Neden Olan Besinleri Azaltın: Sarımsak, soğan gibi yiyeceklerin tüketimini sınırlayın.

Ağız Kokusunu Önlemek İçin Ne Yapılabilir?

Ağız kokusunu önlemek için alabileceğiniz birkaç önlem vardır ve bu önlemlerin detayları şöyledir;

• Dişlerinizi Fırçalayın: Günde en az 2 kez dişlerinizi, özellikle yemeklerden sonra ve yatmadan önce florürlü bir diş macunu ile fırçalayın.
• Diş İpi Kullanın: Diş aralarında biriken yiyecek artıkları ve plak oluşumunu önlemek için diş ipi kullanın. Diş ipi, diş fırçası ile ulaşamadığımız yüzeyleri temizlememize yardımcı olur.
• Dil Temizliği Yapın: Dil üzerindeki bakterileri temizlemek için dil temizleyici veya fırça kullanmayı alışkanlık haline getirin.
• Düzenli Diş Hekimi Kontrolleri: Diş taşı temizliği ve genel muayene için yılda en az 2 kez diş hekiminize başvurun.
• Çürük ve Diş Eti Hastalıklarını Tedavi Edin: Erken teşhis ve tedavi, ağız kokusunun önlenmesinde etkilidir.
• Sigara ve Alkol Kullanımını Bırakın: Yoğun sigara ve alkol tüketimi dişlerinizi sarartır, plak birikimini arttır ve ağız kokusuna sebep olur.
• Kokulu Gıdalardan Kaçının: Soğan, sarımsak gibi yoğun kokulu gıdalar tüketildikten sonra ağız kokusuna neden olabilir.
• Bol Su İçin: Su, ağızdaki kötü kokuları azaltmaya ve ağız içindeki hijyeni artırmaya yardımcı olur.

Dişlerimi Fırçalamama Rağmen Ağız Kokum Devam Ediyor, Ne Yapmalıyım?

Dişlerinizi günde iki defa düzenli düzenli fırçalamanıza rağmen ağız kokunuz hala devam ediyor ise muhakkak bir diş hekimine başvurmanız gerekmektedir. Çünkü ağız kokunuzun altında yatan başka sağlık sorunları da olabilir.

Diş hekimine muayene olarak dişlerinizdeki çürüklere ve dişetlerinizin durumuna baktırmalısınız. Çünkü dişlerinizdeki çürük alanlar gıda birikimine ve plak oluşumuna katkı sağlayarak ağız kokusu oluşumuna neden olur. Ayrıca dişeti hastalıkları adını verdiğimiz gingivitis ya da periodontitis gibi ileri derecede dişeti hastalıkları dişetinde kanamalara ve ağız içinde kokulara sebep olabilir. Hekim ziyaretleriniz sırasında diştaşı temizliği yaptırmayı da ihmal etmemelisiniz. Diş ve dişeti çevresindeki tartarlar plak oluşumunu hızlandırır ve ağız kokusuna sebep olur. Diş fırçalamanın yanı sıra dil temizliğine de özen göstermelisiniz.

Ağız hijyeninin yanı sıra yediğiniz besinlere de dikkat etmelisiniz. Gün içerisinde bol su ve lifli gıdalar tüketerek ağız hijyenine yardımcı olabilirsiniz. Sigara, alkol gibi kötü alışkanlıklardan uzak durmalısınız.

Eğer ağız kokusu, dişlerinizde veya ağız sağlığınızda bir sorun olmamasına rağmen devam ediyorsa, sindirim sistemi kaynaklı olabilir. Reflü ya da gastrit gibi mide problemleri ağız kokusuna sebep olabilir. Bir gastroenterolog ile görüşerek gerekli tetkikleri yaptırabilirsiniz.

Sinüs enfeksiyonları, bademcik iltihapları veya geniz eti gibi sorunlar ağız kokusu yapabilir. Eğer burnunuzda tıkanıklık, genizde akıntı ya da sık boğaz enfeksiyonu yaşıyorsanız bir KBB uzmanına danışın.

Yukarıda anlattığımız üzere ağız kokusunun birçok farklı nedeni olabilir. Ağız kokusu probleminiz sorunun kaynağı belirlendiğinde, uygun tedavi ile kontrol altına alınabilir.

Ağız Kokusu Hangi Hastalıkların Belirtisi Olabilir?

Ağız kokusu (halitoz), genellikle ağız hijyenine bağlı bir sorun olsa da bazı hastalıkların habercisi olarak da karşımıza çıkmaktadır.

1. Sindirim Sistemi Hastalıkları: Sindirim sisteminde meydana gelen reflü ve gastrit gibi mide asidini etkileyen hastalıklar, mide içeriğinin yemek borusuna (özofagusa) geri kaçmasına neden olabilir. Bu durum, mide asidinin genize ya da ağıza ulaşmasına yol açarak ağız kokusuna sebep olabilir.
2. Kulak Burun Boğaz (KBB) Hastalıkları: Sinüs iltihabı, bademcik iltihabı ya da burun tıkanıklığı gibi durumlar geniz akıntısına ve kötü nefes kokusuna neden olabilir.
3. Ağız Ve Diş Sağlığı Problemleri: Dişlerdeki çürükler ya da dişetlerindeki gingivitis, periodontitis gibi dişeti hastalıkları ya da ağız kuruluğu gibi durumlar ağız kokusunun en yaygın nedenleri arasındadır.
4. Solunum Yolu Hastalıkları: Akciğer kaynaklı enfeksiyonlar da solunum yollarını etkileyerek kötü nefes kokusuna neden olabilir.
5. Metabolik ve Sistemik Hastalıklar: Diyabet gibi kan şekerinin kontrol altına alınamadığı durumlarda nefeste aseton kokusuna benzer kötü bir hissiyat meydana gelebilir. Benzer şekilde böbrek hastalıklarında nefes amonyak benzeri bir koku alabilir.

Ağız kokusu sürekli bir sorun haline geldiyse, sadece diş hekimi değil, aynı zamanda bir dahiliye, KBB uzmanı veya gastroenterolog ile görüşerek altta yatan nedeni belirlemek için detaylı bir değerlendirme yaptırmanız önerilir.

Besinler Ağız Kokusunu Nasıl Etkiler?

Besinler ağız kokusunu çeşitli şekillerde etkileyebilir. Tüketilen yiyecekler, ağızdaki bakteri dengesi, tükürük üretimi ve sindirim süreçleri üzerinde etkili olduğu için ağız kokusuna katkıda bulunabilir.

• Kokulu Besinler: Özellikle soğan, sarımsak gibi kokulu besinler tüketildikten sonra kalıcı olmasa da kişiyi rahatsız edecek şekilde ağız kokusuna neden olabilir.
• Baharatlı yiyecekler: Özellikle güçlü kokulu baharatlar, nefesin kötü kokmasına yol açabilir ya da dişetlerini tahriş edebilir.
• Yüksek Şeker İçeren Gıdalar: Şeker, ağızdaki bakteriler için bir besin kaynağıdır ve plak oluşumunu hızlandırır. Şeker tüketildiğinde bakteriler çoğalır ve kötü kokuya neden olan gazlar üretir. Aynı zamanda yoğun şekerli gıda tüketimi dişlerdeki çürük oranını da arttırır.
• Sindirimi Zor Besinler: Fasulye, lahana, brokoli gibi sindirimi zor olan gıdalar bağırsaklarda gaz üretimini artırır. Bu gazlar bazen mide yoluyla yukarı çıkarak ağız kokusuna neden olabilir.
• Asitli ve Fermente Gıdalar: Kahve, alkol, sirke gibi asitli içecek ve yiyecekler ağız kuruluğuna neden olabilir. Ağız kuruluğu, ağızda kötü kokuya neden olan bakterilerin artışını destekler.
• Sigara ve Alkol Tüketimi: Sigara ve alkol genel ağız sağlığını olumsuz etkilemesinin yanı sıra ağız kokusuna da katkıda bulunur.

Ağız Kokusu Kalıcı Mıdır?

Ağız kokusu genellikle kalıcı olmayıp tedavi edilebilen bir durumdur. Ağız kokusunun doğru tedavi edilebilmesi için ise sorunun kaynağının tam olarak tespit edilmesi gerekmektedir.

Ağız kokusu genellikle yetersiz ağız hijyeni ile başlayan bir süreçtir. Bu durum, dengesiz ve sağlıksız beslenmenin yanı sıra sigara ve alkol tüketimiyle birleşerek kötü kokulu bir nefese neden olabilir. Ancak bu sorun, basit önlemlerle kolayca tedavi edilebilir ve kalıcı bir hale gelmesi engellenebilir. Sigara ve alkol kullanımını azaltmak, dengeli ve düzenli bir beslenme alışkanlığı kazanmak ağız kokusunun önlenmesinde önemli bir rol oynar. Bununla birlikte, sabah ve akşam olmak üzere günde iki kez düzenli diş fırçalama ve dil temizliği yapmak, ağız hijyenini sağlamak açısından oldukça etkilidir. Bu adımların düzenli bir şekilde uygulanması, ağız kokusunu ortadan kaldırarak taze bir nefese kavuşmanıza yardımcı olur.

Ağız kokusu altta yatan bazı sağlık sorunlarından meydana geliyorsa kalıcı bir hal alabilir.

Diş çürükleri ya da diş eti hastalıkları olarak adlandırdığımız gingivitis ve periodontitis durumları çözülmediği sürece ağız kokusu geçmeyecektir.

Reflü, gastrit, ülser gibi sindirim sistemi rahatsızlıkları ya da sinüzit ve bademcik iltihabı gibi kulak-burun-boğaz hastalıkları tedavi edilmediği sürece ağız kokusu ne yazık ki tamamen geçmeyecektir. Bu tür durumlarda, ağız kokusunun nedenini kesin olarak belirlemek ve doğru tedaviyi uygulamak için bir uzman doktora danışmak gerekir.

Ağız Kokusu İle İlgili Ne Zaman ve Hangi Doktora Başvurmalısınız?

Ağız kokusu genel olarak yetersiz ağız hijyenine bağlı olarak ortaya çıksa da bazen bir sistemik hastalığın sonucu da olabilir. Bu yüzden bazen farklı uzmanlara danışmanız gereken konular olabilir.

• Diş Hekimine Ne Zaman Gitmelisiniz? Ağız bakımının iyi olmadığı ve çürüklerin , dişeti kanamalarının ağız kokusuna sebep olduğu durumlarda diş hekimine başvurmalısınız. Hekiminizin önerdiği şekilde dişlerinizi, dilinizi fırçalamalı ve diştaşı temizliği yaptırmalısınız.
• Kulak Burun Boğaz Uzmanına Ne Zaman Gitmelisiniz? Ağız kokusu burun akıntısı, geniz akıntısı, sinüzit, ya da bademcik iltihabıyla birlikte ortaya çıkıyorsa ya da sürekli geniz akıntısı yaşıyorsanız ve boğazınızda bir rahatsızlık hissi varsa kbb uzmanına başvurabilirsiniz.
• Gastroenteroloğa Ne Zaman Gitmelisiniz? Ülser, gastrit ya da reflü gibi mide rahatsızlığınız var ise bu durum mide asidinizin yemek borunuza gelerek ağzınızda kötü bir koku oluşmasına sebep olabilir bu durumda bir gastroenteroloğa başvurabilirsiniz.
• Dahiliye Uzmanına (İç Hastalıkları Doktoru) Ne Zaman Gitmelisiniz? Şeker hastalığı, karaciğer ya da böbrek hastalığı gibi sistemik sorunlar da ağız kokusu oluşumuna eşlik edebilmektedir.
• Psikolojik Nedenler için Psikiyatri veya Psikolog: Ağız kokusu sorununuz olmadığını söylediğiniz halde bu konuda yoğun kaygı duyuyorsanız ya da ağız ve diş bakımınızı etkileyecek şekilde temizlik takıntınızın olduğu durumlarda bir uzmana danışmanız gerekebilir.

Diş Çürükleri Ağız Kokusunu Etkiler Mi?

Diş çürüğü, özellikle derinleştikçe ve enfekte oldukça, ağızda kötü bir kokuya neden olabilir. Çürük alanlar girintili çıkıntılı yapısı nedeniyle retansiyon alanı oluşturarak besin sıkışmasına ve plak oluşumuna sebep olurlar. Dişlerin ara yüzeylerinde oluşan çürükler diş fırçası ile rahat temizlenemez ve özellikle ara yüzeylerde bu problemlerle daha sık karşılaşılır. Çürük ilerledikçe, dişin sinirine (pulpa) ulaşabilir ve enfeksiyon oluşturabilir. Bu durumda apse oluşumu da söz konusu olabilir ve bu ciddi bir ağız kokusuna yol açar. Çürükler diş etlerini de etkileyebilir. Diş eti iltihabı (gingivit) ve periodontitis, kötü ağız kokusuna neden olan diğer durumlar arasında yer alır.

Diş çürüklerinin tedavi edilmesi ve ağız bakımının düzenlenmesi genellikle ağız kokusunu da azaltacaktır. Bu tedaviler dişin durumuna göre dolgu, kanal tedavisi veya diş çekimi gibi yöntemlerle yapılabilir. Diş hekimi tarafından yapılacak profesyonel temizlik de ağızda biriken bakterileri temizleyerek kokunun azalmasına yardımcı olabilir.

Not: Bu içerik, Sancaktepe Boğaziçi Diş Polikliniği uzmanları tarafından sizleri bilgilendirmek amacıyla hazırlanmıştır. Ağız ve diş sağlığınızla ilgili daha fazla bilgi almak veya tedavi süreçleri hakkında detaylı görüşmek için uzmanlarımızla iletişime geçebilirsiniz.